سه تن از گروگانهای 13 آبان سال 1358
چندی پیش میر حسین موسوی در دیدار با مهدی کروبی با اشاره به حادثه 13 آبان سال 1358 گفت: "کسانی که آن حماسه را آفریدند امروز در گوشه زندان هستند و این طنز تلخی است که این روزها متاسفانه رخ داده است."
سی سال از واقعه سیزده آبان،اشغال سفارت آمریکا در ایران و به گروگان گرفتن 66 دیپلمات آمریکایی توسط گروهی از "دانشجویان پیرو خط امام" و گروهی از فعالان سیاسی آن دوره می گذرد.
شاخص ترین کسانی که در روز سیزده آبان سفارت آمریکا را اشغال کردند عباس عبدی، ابراهیم اصغرزاده، محسن میردامای، حبیب الله بی طرف، محمد موسوی خوئینی ها و معصومه ابتکار بودند که خانم ابتکار به عنوان مترجم با آنها بود.
محسن میردامادی در حال حاضر در زندان به سر می برد. سعید حجاریان به تازگی از زندان آزاد شده است. عباس عبدی و محمد موسوی خوئینی ها هر چند در زندان نیستند ولی در معرض فشار قرار دارند. معصومه ابتکار در شورای شهر تهران فعالیت می کند و حبیب الله بی طرف که در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی وزیر نیرو بود درحال حاضر در صحنه سیاسی ایران حضور ندارد.
کسانی که در آن روز در تصرف سفارت آمریکا و گروگان گیری نقش داشتند، به ویژه دانشجویان پیرو خط امام که مورد حمایت آیت الله خمینی هم بودند شاید هیچگاه تصور چنین سرنوشتی را بعد از گذشت سی سال نمی کردند.
عباس عبدی یکی از کسانی که سی سال پیش در اشغال سفارت آمریکا نقش داشت، در گفت و گو با بخش فارسی رادیو بی بی سی می گوید: "وضعیت و شرایط موجود کسانی که 30 سال پیش در تسخیر سفارت نقش داشتند را نمی توان دقیقا مرتبط با آن واقعه دانست ولی می توان طور دیگری این ماجرا را نگاه کرد."
او افزود: "کسانی که در آن جریان بودند در واقع در جریان جنبش دانشجویی قبل از انقلاب هم بودند. جنبش دانشجویی هم ویژگی های معینی دارد. طرفدار دموکراسی، آزادی، برابری و عدالت است. به همین دلیل با خود این ویژگی ها را به همراه داشت چه در جریان اشغال سفارت و چه بعد از آن."
آقای عبدی گفت: "اما زمانی که بعد از انقلاب وضعیت حقوق بشر و دموکراسی به این شکل درآمد، بخش قریب به اتفاق آنها هم در ادامه همان فرآیند رفتار کردند و طبیعی است که با مشکلاتی هم مواجه می شوند."
سراج الدین میردامادی کارشناس مسائل ایران معتقد است کسانی که در تسخیر سفارت آمریکا دست داشتند از طیف های گوناگون بودند. اما نیروهای شاخص کسانی بودند که امروز جزو جریان اصلاح طلب محسوب می شوند.
او افزود: "آنچه داستان را متفاوت می کند وضعیت کنونی افراد است. یعنی حتی اگر کسانی در تسخیر سفارت آمریکا حضور داشتند ولی امروز با حاکمیت و به طور مشخص با رهبری کنونی و دولت مستقر نوعی تعامل و ارتباط برقرار می کردند و در برابر خواسته ها و امیال آنها سر فرود می آوردند فارغ از اینکه در آن واقعه حضور داشتند یا نه، مغضوب نمی شدند و می توانستند در مقامات عالی نظام هم حضور داشته باشند."
سراج الدین میردامادی همچنین گفت: "چنانچه بخشی از این افراد در دولت آقای هاشمی در مدیریت های میانی حضور داشتند. در دولت آقای خاتمی به مدیریت های عالی و مجلس راه پیدا کردند. این نسبت آنها با حاکمیت است که مغضوب بودن و یا نبودن شان را معلوم می کند."
آقای میردامادی همچنین می گوید کسانی که در اشغال سفارت آمریکا حضور داشتند با اندیشه امروزی خودشان به ماجرای 13 آبان نگاه می کنند نه با نگاه دانشجوی انقلابی سی سال پیش.
او افزود: "نوعی نگاه نقادانه هم نسبت به اشغال سفارت آمریکا در بین این افراد وجود دارد. طبعا حاکمیت این نگاه انتقادانه را منکوب و محکوم می کند و به همین دلیل هم مغضوب حاکمیت قرار می گیرند."
حسین باستانی کارشناس مسائل سیاسی هم معتقد است کسانی که در اشغال سفارت نقش داشتند و بعدها از رهبران جریان اصلاح طلب شدند در حال حاضر از مغضوبین در جمهوری اسلامی هستند.
آقای باستانی گفت: "واقعیت این است که کسانی که جزو هسته اصلی دانشجویان پیرو خط امام بودند متعلق به جریان خاصی از چپ حاکمیت هم بودند که در آن زمان هم چهره شاخص اش آقای موسوی خوئینی ها بود. این جریان بعدها با جریان راست مذهبی حاکمیت مشکل جدی پیدا کرد."
او افزود: "به این خاطر که جریان راست، دست بالا را در مجادلات سیاسی در ایران گرفت و طبیعتا حریف های خود را به تدریج حذف کرد. به ویژه در زمان دولت آقای خاتمی خیلی از اینها نقش های مهمی پیدا کردند. بنابراین طبیعی بود که بعد از اینکه دولت عوض شد و افراد قبلی جزو مغضوبین واقع شدند و در معرض برخوردهای مختلفی هم قرار گرفتند."
آقای باستانی همچنین گفت: "البته اوج این برخوردها بعد از انتخابات ریاست جمهوری اخیر بود که برای بعضی از این افراد مشکلات جدی درست شد."
به گفته حسین باستانی طبیعتا یکی از گروههایی که باید در معرض حذف قرار می گرفت کسانی امثال دانشجویان پیرو خط امام بودند.
این روزها بسیاری از نقش آفرینان اشغال سفارت آمریکا در ایران از لحاظ فعالیت های سیاسی شرایط مطلوبی ندارند اما حکومت ایران از سیزده آبان به عنوان حماسه ای یاد می کند و همه ساله مراسمی مقابل سفارت سابق آمریکا در ایران علیه سیاست های این کشور و به دعوت از سازمان تبلیغات اسلامی برگزار می شود.
از سوی دیگر هر چند در سی سال گذشته همیشه حادثه اشغال سفارت آمریکا بر روابط ایران و این کشور سایه انداخته است اما در بین کسانی که آن روز سفارت را اشغال کردند هستند اشخاصی که تغییر نظر داده و امروز موافق رابطه ایران و آمریکا هستند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر