با ادامه غیبت هاشمی رفسنجانی از مراسم نماز جمعه، منابع خبری از تعیین چهار شرط توسط وی برای از سر گرفتن اقامه نماز خبر می دهند. این منابع، چهار شرط هاشمی را اجرای پیشنهاداتی عنوان می کنند که در خطبه های نماز جمعه ٢٦ تیرماه از سوی هاشمی خطاب به "سران نظام" مطرح شدند.
این خبر در حالی اعلام می شود که از ٢٦ تیرماه تا کنون، اکبرهاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه موقت تهران در نماز جمعه شرکت نکرده است. حضور نیافتن او در قامت امام جمعه تهران تاکنون با گفته ها و گمانه زنی های بسیاری در محافل سیاسی همراه بوده است. برخی از کارشناسان سیاسی این عدم حضور را ناشی از بی توجهی آیت الله خامنه ای به "راه حل های برون رفت از بحران" هاشمی که در واپسین نمازجمعه ای که خطیب آن بود، آنها را پیشنهاد کرد، می دانند.
اظهارات رفسنجانی در دیدار با نمایندگان ادوار
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام طی دیدار هفته گذشته خود با جمعی از نمایندگان ادوار مجلس، از "شرط های" خود برای خواندن خطبه های نماز جمعه پایتخت پرده برداشت.
روزنامه تهران امروز، نزدیک به محمدباقر قالیباف، در ستون شنیده های خود به نقل از یکی از نمایندگان ادوار غرب کشور که در دیدار با هاشمی رفسنجانی حضور داشته از اعلام چهار شرط از سوی هاشمی برای خواندن خطبه در نماز جمعه تهران خبر داده است.
این نماینده ادواری مجلس چهار شرط هاشمی را همان پیشنهاداتی عنوان کرده که در ٢٦ تیرماه از سوی هاشمی خطاب به "سران نظام" مطرح شد.
هاشمی در واپسین نماز جمعه خود در ٢٦ تیرماه گذشته که با شعار های حمایت آمیز هواداران جنبش سبز همراه شد، پيشنهاد كرد که زندانيان سياسي آزاد شوند، از آسيب‌ديدگان وقايع اخير دلجويي شود، از مراجع و علمايي كه از وقايع پس از انتخابات دلگير شده‌اند، دلجويي شود و صداوسيما امكان طرح نظرات گوناگون را فراهم كند. شروطی که تا این لحظه هیچ یک مورد توجه محافل قدرت در ایران قرار نگرفته است و در مقابل باعث شده تا پیکان انتقادات ساختارشکنانه و البته توهین آمیز به سوی وی نشانه رود.
پس از طرح این پیشنهادات بود که آیت الله خامنه ای در دیدار با سران نظام به بهانه عیدفطر، که هاشمی رفسنجانی بزرگترین غایب آن نشست بود از "برخی نخبگان که در برابر فتنه دشمن سکوت کرده اند" سخن گفت. عبارتی که بارها از سوی رسانه های وابسته به دولت کودتا خطاب به هاشمی به کار رفته است.
در همین حال، رییس مجلس خبرگان با وجود این انتقادات، بنا به گفته برخی از نمایندگان ادوار مجلس که به دیدار وی رفته بودند، بر مواضع خود در باره وجود بحران در کشور و نا کارآمدی دولت در زمینه های گوناگون پافشاری کرده است.
یکی از حاضران در آن نشست به خبرنگار "روز" گفت که "هاشمی بدون نام بردن از فرد خاصی ، نسبت به جریانی که می کوشد دستاوردهای نظام را نادیده بگیرد و برای همه دلسوزان نظام پرونده سازی کند، سخن گفته است".
خبرگزاری مهر نیز در گزارشی که پیشتر از آن دیدار منتشر کرد، از تاکید هاشمی رفسنجانی بر گشوده شدن فضای نقادی در کشور خبر داد. به گزارش خبرگزاری مهر، هاشمی رفسنجانی خواستار آن شده است که "مطبوعات بویژه رسانه ملی به عنوان رکن چهارم دموکراسی امکان نقد مسائل را در فضای رسانه ای کشور فراهم کنند".
دولت احمدی نژاد و "توطئه های نزدیکان هاشمی"
پس از مناظره جنجالی محمود احمدی نژاد و میرحسین موسوی در چهار شب مانده به انتخابات ریاست جمهوری دهم، رئیس دولت کودتا چندین بار از "توطئه نزدیکان آقای هاشمی" علیه خود سخن گفت.
سخنانی که به سرعت از سوی دفتر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با واکنش مواجه شد و آن دفتر از صدا و سیما خواست تا فرصت مقتضی برای پاسخ به اتهامات احمدی نژاد را در اختیار هاشمی رفسنجانی قرار دهد. این درخواست هرگز با استقبال صدا و سیما مواجه نشد و هاشمی را وادار کرد تا در ٢٠ خرداد نامه سرگشاده ای را خطاب به آیت الله خامنه ای منتشر کند و طی آن از "دیدن ابرهای فتنه و بحران در کشور" سخن بگوید و از هم سرنوشت شدن احمدی نژاد با بنی صدر ابراز نگرانی کند.
هم اکنون نیز، نزاع میان محمود احمدی نژاد و هاشمی رفسنجانی در حوزه هایی چون دانشگاه آزاد و شرکت متروی تهران که مدیرعاملی آن بر عهده محسن هاشمی، فرزند ارشد هاشمی رفسنجانی است ادامه دارد و به مراحل پیچیده ای وارد شده است.
در عین حال، همانمطور که هاشمی از پس از خطبه های ٢٦ تیرماه خود ، دیگر در نمازجمعه حضور نیافته، احمدی نژاد نیز که به واسطه شخصیت حقوقی اش مکلف به شرکت در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام است، در نشست های این مجمع حاضر نشده است.
در همین حال در جریان محاکمه فعالان سیاسی حامی مهدی کروبی و میرحسین موسوی در دادگاه هایی که از تلویزیون ایران بارها پخش شد، نام مهدی هاشمی دیگر فرزند اکبرهاشمی رفسنجانی به عنوان یکی از برنامه ریزان "فتنه پس از انتخابات" طرح شد، اما دادگاه هرگز برای تعقیب وی دستوری صادر نکرد.
اکنون، با گذشت ٤ ماه از غیبت هاشمی به عنوان خطیب نماز جمعه تهران، کار به اعتراض نمایندگان مجلس کشیده است تا حدی که محمد رضا تابش، رئیس فراکسون اقلیت مجلس، این عدم حضور را یک "فاجعه ملی" دانسته و در گفت و گو با خبرگزاری مستقل ایلنا گفته است: "در حال حاضر طیف‌های مختلف جامعه که شامل روشنفکران و دانشگاهیان و ایثارگران و رزمندگان است از اظهارات، بیانات و دیدگاه‌های شخصیتی همچون هاشمی که مورد اطمینان حضرت امام بود محروم شدند".
یک عضو دیگر کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس نیز با اشاره به تداوم غیبت هاشمی‌رفسنجانی در نماز جمعه تهران می گوید: "با وجود آنکه شخصیت ایشان برای همگان شناخته شده است اما عده‌ای به دنبال تخریب هاشمی هستند".
محمد مهدی شهریاری نماینده بجنورد که او نیز با ایلنا گفتگو می کرد، گفته است: "اقداماتی که اخیرا جهت تخریب ایشان انجام شد به میزان محبوبیت ایشان افزود".
وی در ادامه درباره علت این غیبت طولانی در حضور هاشمی در نماز جمعه تهران، تاکید کرده است: "یا خود ایشان تشخیص دادند که در شرایط فعلی درست نیست نماز اقامه کنند یا مسایل دیگری مطرح است كه تا كنون درباره آنها اطلاع رسانی نشده است".
نماینده مردم بجنورد یادآور شده است: "آنچه مسلم است اینکه هاشمی به رویه مرسوم نماز جمعه را اقامه می‌کردند و بسیاری از مردم هم تنها به علت آنکه ایشان نماز جمعه را اقامه می‌کردند به نماز جمعه می‌آمدند".
به اعتقاد کارشناسان، آنچه که این نماینده مجلس از آن به عنوان "جریان جدید تخریب هاشمی" یاد کرده، تلاش خبرگزاری فارس، وابسته به دولت کودتا است که در گزارشی به طور تلویحی از "عدم اجازه به هاشمی برای اقامه نماز" خبر داده بود و به نقل از منابع ناشناخته اززمزمه ای درباره پس گرفتن حکم خطیبی نمازجمعه از وی گزارش داده بود.
در این زمینه یک مقام آگاه به خبرنگار "روز" گفت: "ممکن است که ستاد اقامه نماز جمعه از هاشمی بخواهد تا برای مدتی در این تریبون سخن نگوید، اما از آنجا که حکم امامت جمعه وی از سوی آیت الله خمینی صادر شده است، بعید به نظر می رسد که شخص یا مقامی در تلاش برای نقض آن حکم بر آید".
هم اکنون با افزایش نزاع های پیدا و پنهان محمود احمدی نژاد با نزدیکان هاشمی در حوزه هایی چون دانشگاه آزاد و شرکت مترو تهران، آینده حضور او در نماز جمعه کماکان در ابهام باقی مانده است.
بسیاری از آگاهان نیز بر این باورند که در صورت حضور مجدد وی در نماز جمعه، هاشمی نسبت به رفتار و گفته های ماه های اخیر احمدی نژاد علیه خود موضع گیری خواهد کرد.
