مقامات دریافتند که روی روسیه نمی توانند حساب کنند

احمدشیرزاد نماینده مجلس ششم درگفت وگو با روز با تشریح توافقات دور اول مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ درخصوص برنامه هسته ای معتقد است که غرب باید سعی کند پیشنهادی ندهد که ایران پرستیژش را از دست بدهد. وی تاکید دارد مقامات ایرانی یک مساله فنی را به مساله ای ایدپولوژیک و ارزشی تبدیل کرده اند که صحبت از مصالحه درآن خیانت به شمار می رود و به همین خاطر خیلی محتاط عمل می کنند. این گفت وگو را می خوانید:

مذاکرات ایران وکشورهای ۱+۵ هفته دیگر پیگیری خواهد شد. توافقات دور اول تا چه اساسی و به پیشبرد مذاکرات دور دوم کمک خواهد کرد؟

موضوعی که الان به توافق قرارگرفته است به معنی غنی سازی درخارج از کشور نیست. بحثی که سابق براین وجود داشت این بودکه غنی سازی خارج از ایران انجام بگیرد. حتی مرحله اولش که غنی سازی تا پنج درصد بود. چرا که شورای امنیت سازمان ملل از ایران درخواست کرده بود که غنی سازی را به هیچ وجه انجام ندهد. نکته دیگر این است که این غنی سازی در خصوص سوخت نیروگاه بود که از لحاظ حجم بسیار بیشتر از چیزی بود که الان توافق شده است. درواقع در شروع چیزی حدود ۱۲۰ تن اورانیوم را در برمی گرفت درحالی که آن چیزی که الان مورد توافق گرفته انتقال فقط ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم بوده به خارج از ایران وغنی شدن آن تا حد بیست درصد. بنابراین آنچه که بحث غنی سازی درخارج از ایران مطرح می شود صرفا تهیه منبعی برای راکتور دانشگاه تهران است که آن هم به آن سوخت نمی تواند گفت که برای تهیه مواد دارویی واستفاده های پزشکی وتحقیقاتی به کار خواهد رفت. اصولا چیزی مورد توافق قرار گرفته که از قبل مورد مناقشه نبود.

مساله بازدید از مرکز هسته ای جدید ایران چطور؟

آنچه مناقشه اصلی ایران و غرب و همچنین آژانس انرژی هسته ای است یکی درخواست های قبلی آژانس از ایران است ودیگر اتفاق های جدید. هر اتفاقی که بیافتد، آژانس درخواست بازدید خواهد داشت. بنابراین اولین درخواست آژانس بازدید از تاسیسات جدید هسته ای ایران است. قاعدتا حدود اواخر اکتبر که بازرسی ها انجام شود وگزارش ها منتشر شود تازه مشخص خواهد شد که درخواست آژانس از ایران چیست. درحال حاضر به صورت مقدماتی آقای البرادعی از ایران گله کرده وگفته با قراپتی که ما از مقررات آژانس داریم ایران تخلف کرده است.

آیا موضوع غنی سازی از سوی دوطرف به سوی یک مصالحه خواهد رفت؟‌

برای من اصلا قابل پیش بینی نیست که چه اتفاقی خواهد افتاد. درحال حاضر ایران حداقل در رویکرد ویا درلحنش مثبت برخورد کرده است. هرچند دراین مورد صحبتی نشده است درخبرها. اما آنچه برای همه رضایت بخش بوده لحن ایران بوده که به نظر میرسد آشتی جویانه بوده است. اما ایران هنوز هیچ تعهدی را به جز بازرسی از سایت قم رانپذیرفته است که اواخر اکتبر انجام خواهد شد. قبل از این مذاکرات هم در سخنان مقامات ایرانی آمده بود که اجازه بازدید را خواهند داد. اما اینکه بحث برسرمواردی که آژانس روی ان دست گذاشته چه اتفاقی خواهد افتاد قابل پیش بینی نیست و خیلی بستگی دارد به گزارشی که بازرسان از سایت قم خواهند داد و همچنین سایر تحولاتی که عرصه جهانی وایران رخ می دهد. به نظرم می رسد که تغییر موضع روسیه در مذاکرات در نرمش ایران بسیار موثر بوده است و مقامات ایرانی به نوعی احساس کرده اند که روی برگ روسیه نمی توانند حساب کنند.

چطورچنین تحلیلی می تواند کرد؟

این موضوع در آرایش سیاسی دو طرف تغییر بسیار مهمی بوده است. فراموش نکنیم که آمریکایی هزینه زیادی پرداخته اند و آن عقب نشینی از برنامه استقرار سپر موشک های قاره پیما در لهستان بود. این هزینه ای بود که دولت اوباما پرداخت و عقب نشینی کرد و در ازای آن نرمش روس ها در پرونده ایران را به دست آورد. ایران در مقابله قطعنامه های شورای امنیت همواره روی مخالفت روس ها اعتماد می کرد. الان آن طوری که پیداست اگر ایران در مذاکرات با غربی ها به

آمریکا به عنوان هدف اصلی ایران نمی خواهد ظاهر شود. آمریکا با اروپایی ها وروس ها دریک صف قرارگرفته اند. بنابراین وضعیت عوض شده است که مثلا دولت آمریکا بخواهد فشارشدیدی بیاورد واروپایی ها وروس ها بخواهند برای همکاری با آمریکا قیمت تعیین کنند. بنابراین همه در یک صف دربرابر ایران قرارگرفته اند وبه نظر می رسد موضع روس ها خیلی به موضع اروپایی ها وآمریکایی ها نزدیک شده است.

موضع گیری روسیه چه تاثیری در مواضع ایران خواهد داشت؟

الان خیلی وضعیت برای ایران دشوارترشده است. ایران اگر هر جور راه حلی که بتواند پرستژش را حفظ کند در داخل کشور ودر مرحله دیگر درمیان کشورهای عرب و جهان اسلام، از آن راه حل استقبال خواهد کرد. مهم ترین مساله برای ایران این است که توافق صورت گرفته باعث از دست رفتن وجهه اش شود. علتش این است که وقتی این آقایون مساله غنی سازی را تبدیل به یک مساله ایدئولوژیک وارزشی کردند که اصلا موضوع از حالت سیاسی آن خارج شد ودرداخل کشور وضعیتی به وجود آوردند که هر گونه مصالحه ای با خارجی ها حتی مصالحه کوتاه مدت همه اینها به معنی خیانت تلقی شد و این نتیج تبلیغات خود ایشان بود. بنابراین دست وپایشان خیلی بسته شده است. اگر کشورهای غربی بتوانند راه حلی یپدا کنند که همراه باشد با حفظ پرستیژ ایران که خیلی غیرآبرومند از این مذاکرات خارج نشود موثر خواهد بود. غربی ها قطعا باید به این نتیجه توجه کنند که به دنبال شکستن پرستیژ ایران نباشند.