در ادامه جرياناتی که چند هفته اخير نمايان شد، يکی از رهبران برجسته مخالف ايران سخنانی گفته است که هدف ظاهری آن، کاهش تنش ها و پايان دادن به بحران سياسی کشور است.
البته به گفته کارشناسان داخلی و خارجی مسائل ايران، آيت الله علی خامنه ای رهبر عالی ايران تا کنون هيچ نشانه ای از قصد خود برای مصالحه نشان نداده است.
به نظر می رسد مهدی کروبی در مصاحبه ای که پنجشنبه گذشته در يک وب سايت اصلاح طلب قرار داده شد، مسؤوليت سرکوب خشونت بار پس از انتخابات را از شانه های آيت الله خامنه ای برداشته و آن را به گردن آيت الله جنتی انداخته است. آيت الله جنتی يک روحانی بسيار محافظه کار و رئيس شورای بانفوذ نگهبان است.
مهدی کروبی با اشاره به آيت الله جنتی گفت: «او می گويد اتهام تقلب کاملاً دروغين است و آن را جنايت عليه ملت می خواند. اما کيست که نداند وی به جنايت عليه انقلاب، خون شهدا، امام و مردم عزيز ايران دست زده است؟»
رهبری کشور حتی پيش از علنی شدن اظهارات آقای کروبی، دست به تهديدات جديدی زد که از مجازات شديد علیه هر گونه اعتراضی حکايت داشت. در همين حال، دولت از اعدام دو زندانی به نام های محمد رضا علی زمانی 37 ساله و آرش سبحانی پور 19 ساله خبر داد. اين دو نفر به «محاربه» و عضويت در يک گروه مسلح متهم شده بودند.
مخالفان در داخل و خارج کشور، انگيزه های سياسی را دليل اعدام اين دو نفر می دانند و طرفداران اعدام شدگان نيز اعلام کردند، دستگيری آنها حتی پيش از برگزاری انتخابات رياست جمهوری اتفاق افتاده بود.
حسيبه حاج صحراويی معاون خاورميانه سازمان عفو بين المللی نيز طی اطلاعيه ای اعلام کرد: «اعدام های غافلگيرکننده، نشان می دهد مسؤولان ايران از هيچ اقدامی برای متوقف ساختن اعتراضات صلح آميز پس از انتخابات، فروگذار نخواهند کرد.»
بسياری از کارشناسان ايران بر اين باورند که شواهد انکار ناپذير، از تلاش مهدی کروبی و متحدانش، نظير اکبر هاشمی رفسنجانی و محد خاتمی، برای يافتن راه های خروج از بحران جاری حکايت می کنند.
يکی از افراد نزديک به رهبران اصلاح طلب که به دليل نگرانی از واکنش دولت نخواست نامش فاش شود، گفت: «تلاش های فراوانی در هفته گذشته صورت گرفته تا تنش ها پايان بگيرد. تنش ها باعث شده انجام هرکاری از سوی طرفين مشکل شود و رهبران مخالف تلاش می کنند بهائی را که مردم می پردازند، به حداقل برسانند.»
با اين حال به گفته اين فرد، آيت الله خامنه ای تا کنون «رضايت نداده است.»
به نظر می رسد خط مشی اصلی اصلاح طلبان، دست کم در شرايط فعلی، بر روی وفاداری به رهبر عالی و قبول رياست احمدی نژاد بر دولت متمرکز شده است. با اين حال، در اتهامات مربوط به نحوه انجام انتخابات و نيز نقش دولت در اعمال خشونت عليه شهروندان، هيچ عقب نشينی صورت نگرفته است.
به گفته برخی از تحليلگران، ظاهراً آقای کروبی با جلب توجهات به آيت الله جنتی به عنوان کسی که تمام تلاش های سازشکارانه را دفع کرده است، فرصتی را در اختيار آيت الله خامنه ای قرار داده تا دوباره جای خود را به عنوان ميانجی گر ميان اصلاح طلبان و تندروها پيدا کند.
تريتا پارسی رئيس و مؤسس شورای ملی ايران و آمريکا در واشنگتن گفت: «شايد اين پيش درآمدهای يک مصالحه باشد. احتمالاً ما شاهد دور شدن لبه تيز انتقادات از خامنه ای و باز شدن راهی برای ارائه امتيازات متقابل هستيم.»
معلوم نيست که آیا رهبران اصلاح طلب صاحب يک استراتژی هماهنگ هستند و يا اينکه به طور مستقل به اين نتيجه رسيده اند که ادامه بحران، آن را به مرز انفجار می رساند. در آستانه فرا رسيدن روزهای حساسی نظير 22 بهمن، سالگرد انقلاب اسلامی 57، و نيز چهلمين روز درگذشت آيت الله العظمی حسينعلی منتظری رهبر معنوی معترضان، نگرانی های فراوانی ايجاد شده است.
ظاهراً سياست تماس رهبران مخالف، از 31 دسامبر و از زمان ارائه پيشنهاد پنج ماده ای مير حسين موسوی به آيت الله خامنه ای برای دفع بحران آغاز شده است. به نظر می رسد آقای موسوی در عين پيشنهاد مصالحه، سعی دارد پا را از مسير خواست ميليون ها حامی خود که از زمان انتخابات به خيابان ها سرازير شدند، خارج نگذارد. هر دو رهبر مخالف، انتخابات را تقلبی خوانده اند.
رسول نجفی کارشناس مسائل ايران در واشنگتن می گويد، هرچند رهبری کشور هنوز پاسخی نداده است، اما نشانه های اندکی از کمتر شدن تنش ها به چشم می خورد.
وی گفت: «رژيم به آهستگی در حال نزديک شدن به اين موضع است و در سياست رسانه ای و سخت گيری ها خيابانی عليه جوانان تجديدنظر کرده است. بنابراين، سياست ايجاد فضا برای دست زدن به مانور موفق بوده است.»
اما آنچه مشخص نيست، اين است که مردم چگونه واکنش نشان خواهند داد. رهبران مخالف عليرغم نپذيرفتن نتيجه انتخابات، به بقای نظام ابراز تعهد کرده اند. آقای کروبی در مصاحبه هفته جاری خود با روزنامه فايننشيال تايمز، به انتقاد از شعار تظاهرکنندگان عليه رهبر عالی و درخواست آنها برای کنار رفتن دولت اسلامی پرداخت.
او به روزنامه فايننشيال تايمز گفت: «ما نمی خواهيم انقلاب ديگری بکنيم و به دنبال سرنگونی رژيم هم نيستيم.»
آقای پارسی گفت از نظر مردم، پذيرش هرگونه سازشی بايد با تن دادن آيت الله خامنه ای به خواسته های بزرگی نظير فشار بر احمدی نژاد برای کنار رفتن باشد.
برای آنکه چنين اتفاقی بيفتد، آيت الله خامنه ای بايد روندی نظير رأی عدم اعتماد به رئيس جمهور را به راه بياندازد تا به دوره دوم رياست جمهوری آقای احمدی نژاد، پيش از موعد پايان داده شود.
آقای پارسی گفت: «سازش نمی تواند نمادين باشد، بلکه بايد واقعی باشد. مردم زيادی کشته شده اند، خيلی ها شکنجه شده اند، و کاسۀ صبر بسياری از مردم لبريز شده است.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر